1. Τι δεν είναι η VillaAmalias
Η VillaAmaliasδεν είναι κέντρο ανομίας, παρασκευής μολότοφ και διακίνησης ναρκωτικών.
Αυτό είναι γνωστό στους χιλιάδες ανθρώπους που έχουν περάσει από τη VillaAmaliasγια να ακούσουν μια συναυλία, να δουν μια ταινία, μια χορευτική παράσταση ή ένα θεατρικό, ή έχουν συμμετάσχει σε μια από τις θεματικές της ομάδες.
Επίσης το γνωρίζουν καλά τόσο οι διωκτικές αρχές όσο και οι πολιτικοί προϊστάμενοι τους. Παρ’όλα αυτά στοχοποίησαν την κατάληψη για να επιδείξουν έργο στην αποκατάσταση της «τάξης και ασφάλειας» και να εξυπηρετήσουν τους ιδιαίτερους κυβερνητικούς τους σχεδιασμούς, χρησιμοποιώντας κατάλληλα τη μιντιακή παραπληροφόρηση που έστησαν.
Η αστυνομία εισβάλει στη VillaAmaliasτο πρωί της 20 Δεκέμβρη ύστερα από ανώνυμη τηλεφωνική καταγγελία για «διακίνηση ναρκωτικών». Φυσικά και δε βρέθηκε τίποτα, παρά μόνο άδεια μπουκάλια μπύρας από τις συναυλίες, λίγο πετρέλαιο θέρμανσης δίπλα από τη σόμπα και τα στοιχειώδη μέσα αυτοάμυνας ενός χώρου που βρίσκεται στο στόχαστρο της δράσης φασιστικών και παρακρατικών ομάδων (βλ. δυο δολοφονικές εμπρηστικές επιθέσεις τα τελευταία 4 χρόνια, που προκάλεσαν σοβαρές υλικές φθορές στο χώρο).
2.
Η VillaAmaliasείναι κατάληψη στέγης.
Το κτίριο της Αχαρνών και Χέυδεν, εγκαταλελειμμένο απ’το 1973, ήταν ένα απ’τα πολλά ερειπωμένα κτίρια του Δήμου Αθηναίων που σάπιζε και αποτελούσε εστία μόλυνσης για την περιοχή. Το 1990 μια παρέα νέων εργαζόμενων και φοιτητών το κατέλαβε για να λύσει το στεγαστικό της πρόβλημα αλλά και για να διαμορφώσει ένα χώρο έκφρασης, δημιουργίας και πολιτισμού, έξω και κόντρα στον κυρίαρχο της εποχής. Η κατάληψη στέγης ως λύση του στεγαστικού προβλήματος φυσικά και δεν αποτελούσε ελληνική πρωτοτυπία αλλά είχε τις ρίζες της στο κίνημα των καταλήψεων που αναπτύχθηκε στη Δ.Ευρώπη τις δεκαετίες του 60 και 70. Οι καταλήψεις ήταν η απάντηση των νέων άνεργων και φτωχών εργαζόμενων των δυτικών μητροπόλεων στην κερδοσκοπία της αγοράς ακινήτων και την αύξηση των ενοικίων. Προωθούσαν την πρακτική εφαρμογή ενός εναλλακτικού πειράματος ζωής βασισμένο στο κοινοτισμό και τη συντροφικότητα. Αποτελούσαν ενεργό μέρος των κινημάτων αμφισβήτησης της εποχής και της αντικουλτούρας, που γνώρισαν ιδιαίτερη άνθιση στην Ολλανδία, τη Βρετανία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ισπανία εκτός των άλλων. Κάποιες από αυτές στέριωσαν στο χρόνο και παραμένουν ακόμα ανοιχτά κοινωνικά κέντρα και σημεία αναφοράς για τις πόλεις τους. Πέρα από τις καταλήψεις που είχαν πολιτικό πρόσημο, υπήρξαν και χιλιάδες καταλήψεις που απαντούσαν απλά στο στεγαστικό πρόβλημα. Στην Αγγλία για παράδειγμα η κατάληψη ενός άδειου κτιρίου ήταν νόμιμη μέχρι πρόσφατα, καθώς προάσπιζε το δικαίωμα στη στέγη, και έδωσε λύση στο στεγαστικό πρόβλημα μεταπολεμικά όταν η συγκέντρωση της γης στα χέρια λίγων απειλούσε να σπρώξει στο δρόμο χιλιάδες ανθρώπους. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της κυβέρνησης, το 1946 πάνω από 39.000 άνθρωποι ζούσαν σε καταλήψεις στέγης στην Αγγλία. Σήμερα ο αριθμός αυτός φτάνει τους 20.000, ενώ υπάρχουν πάνω από 650.000 άδειες ιδιοκτησίες. Στην Ελλάδα του 2013 όπου οι άστεγοι υπολογίζονται σε 20.000 και το 65% είναι αποτέλεσμα της πρόσφατης κρίσης, το παλιό σύνθημα των πρώτων καταλήψεων του ελλαδικού χώρου «να μπούμε στα άδεια σπίτια» παραμένει όσο ποτέ επίκαιρο.
3.
Η VillaAmaliasείναι ένας ανοιχτός πολιτικός, πολιτιστικός και κοινωνικός χώρος.
Στα 23 χρόνια ζωής της έχει φιλοξενήσει εκατοντάδες πολιτιστικές και πολιτικές εκδηλώσεις, απ’τις οποίες έχουν περάσει χιλιάδες άνθρωποι. Στο χώρο της δραστηριοποιούνται πολλές ομάδες όπως: θεάτρου, συναυλιών, βιτρώ, σύγχρονου χορού, γυμναστικής, ξένων γλωσσών, Η/Υ, προβολών. Επίσης, η κατάληψη στεγάζει στούντιο μουσικής, δανειστική βιβλιοθήκη, παιδικό στέκι, ανταλλακτήριο δίσκων και cd, καθώς και την τυπογραφική κολεκτίβα Rotta. Πέρα από τις δραστηριότητες στο σπίτι της κατάληψης, η VillaAmaliasέχει σταθερή παρουσία και δράση στη γειτονιά και συμβάλει ενεργά στην επίλυση προβλημάτων, συμμετέχει στη συνέλευση κατοίκων της πλατείας Βικτωρίας, διοργανώνει ανοιχτές και εξωστρεφείς εκδηλώσεις στην περιοχή, όπως μικροφωνικές παρεμβάσεις ενάντια στις ρατσιστικές επιθέσεις σε μετανάστες, χαριστικά παζάρια, συλλογικές κουζίνες και παιδικές εκδηλώσεις στην πλατεία.
Η VillaAmaliasαποτελεί ένα αυτο-οργανωμένο εγχείρημα που προτάσσει έναν άλλο τρόπο συμβίωσης και οργάνωσης της ζωής και κατ’επέκταση της κοινωνίας. Λειτουργεί με συνελεύσεις των θεματικών της ομάδων και της ίδιας της κατάληψης που είναι βασισμένενες σε δομές αντιεραρχικές, οριζόντιες και αλληλέγγυες. Όλες οι εργασίες, τόσο της συντήρησης του κτιρίου, όσο και των εκδηλώσεων, δράσεων στηρίζονται στην αφιλοκερδή συνεισφορά των συμμετέχοντων. Με τα πενιχρά οικονομικά και το μεράκι των καταληψιών και των αλληλέγγυων συντρόφων, η VillaAmaliasεπισκευάσθηκε κι από ένα ερειπωμένο κτίριο μετατράπηκε σε ένα ζωντανό χώρο, ενώ πρόσφατα έγινε ανακαίνιση της πρόσοψης του κτιρίου από την οδό Χέυδεν και ξεκίνησε και η αποκατάσταση του εσωτερικού του με τη βοήθεια αρχιτεκτόνων και πολιτικών μηχανικών.
Η πολιτική δράση της VillaAmaliasδεν είναι κάτι περιχαρακωμένο και συμπαγές αλλά διαμορφώνεται κάθε φορά από τις ανοιχτές διαδικασίες, τις ζυμώσεις και τις αλληλεπιδράσεις της συνέλευσης, των κατοίκων της και των διάφορων ομάδων που λειτουργούν στο χώρο. Η VillaAmaliasπαραμένει σταθερά ενάντια σε κάθε είδους φασισμό, ρατσισμό και σεξισμό, αλληλέγγυα με άλλα αυτοοργανωμένα εγχειρήματα και καταλήψεις και ενεργό κομμάτι των κινημάτων του κοινωνικού ανταγωνισμού. Συγκεκριμένα η παρέμβαση της στη γειτονιά και στην ευρύτερη περιοχή έχει αποτελέσει σημαντικό ανάχωμα στην εγκληματική και μαφιόζικη δράση των φασιστικών συμμοριών που έχουν ως ορμητήριο τους τον Αγ. Παντελεήμονα και προσφέρει μεγάλη στήριξη στις κοινότητες μεταναστών της περιοχής.
Όπως γράφει χαρακτηριστικά και η ανακοίνωση συμπαράστασης στη VillaAmaliasαπό τη Συνέλευση Κατοίκων της Πλατείας Βικτωρίας:
«Τελευταίο χωρικό σύνορο ανάμεσα στη γειτονιά της πλ. Βικτωρίας και τον Αγ. Παντελεήμονα, η Villa Αμαλίας είναι εκείνο το αποφασιστικό ανάχωμα που κράτησε μακριά τους ναζί και τις εγκληματικές τους συμμορίες, τα εκατοντάδες μαχαιρώματα μεταναστών και τα ρατσιστικά πογκρόμ, τα νταβατζηλίκια και την κυριαρχία του κόσμου της νύχτας, τον αδιάρρηκτο δεσμό του φασισμού με τη μαφία. Χάρη και στην ύπαρξη της Villa Αμαλίας, ο εφιάλτης που παρεπιδημεί 100 μέτρα από τη γειτονιά μας παρέμεινε μέχρι σήμερα ένας μακρινός απόηχος.»
Κι ένα σύντομο επίμετρο
Η πρόσφατη επιχείρηση εκκένωσης της VillaAmaliasεντάσσεται μέσα σε ένα στοχευμένο πολιτικό-επικοινωνιακό σχέδιο της κυβέρνησης, που έχει προσεκτικά σχεδιαστεί από τα επιτελεία των Δένδια-Σαμαρά. Η κυβέρνηση υιοθετεί σε συγκεκριμένα ζητήματα την ατζέντα της ακροδεξιάς και επιδιώκει να αλιεύσει ψήψους από τη δεξαμενή ψηφοφόρων της Χρυσής Αυγής, η οποία σύμφωνα με τα πρόσφατα γκάλοπ φτάνει το 10%. Με πρόφαση την πάταξη της ανομίας και του παραεμπορίου, αναπαράγοντας στην ουσία το λόγο της Χ.Α., επιτίθεται και προσπαθεί να φιμώσει πολιτικούς χώρους, οι οποίοι τόσο με το λόγο τους όσο και με τη δράση τους αποτελούν ένα αγκάθι που αντιστέκεται στο καθεστωτικό πολιτικό σύστημα και την κυρίαρχη κουλτούρα. Ο Δήμος Αθηναίων δεν έχει καμιά δουλειά να εμπλακεί σε αυτό το πολιτικό παιχνίδι και να εξυπηρετήσει τα επικοινωνιακά σχέδια των Δένδια-Σαμαρά, που ρέπουν προς τον κατήφορο της ακροδεξιάς.
Άλκης Αλεξανδρινός