Μεγαλώνει το χρηματοδοτικό κενό των τεσσάρων «παγωμένων» αυτοκινητοδρόμων που πραγματοποιούνται με συμβάσεις παραχώρησης. Η «τρύπα» κυμαίνεται πλέον από... 350 εκατ. ευρώ ως 650 εκατ. ευρώ ανά έργο και ξεπερνά το 1,5 δισ. ευρώ, σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος».
Ωστόσο κάθε σκέψη ακύρωσης των έργων προσκρούει στις ρήτρες που προβλέπονται στις συμβάσεις και επιτάσσουν ασύμφορες αποζημιώσεις. Παράλληλα, έπειτα από δύο μήνες διαπραγματεύσεων μεταξύ των παραχωρησιούχων και του πρωθυπουργικού συμβούλου κ. Ευθυμίου Βιδάλη, συνολική λύση δεν φαίνεται στον ορίζοντα, ενώ το ενιαίο μέτωπο των κατασκευαστών δοκιμάζεται από το σενάριο για κατάργηση του Ε65, που θα σήμαινε μια «βόμβα» για το Δημόσιο, αφού θα οδηγούσε στην καταβολή αποζημιώσεων ύψους ως και 1 δισ. ευρώ.
Οπως πληροφορείται «Το Βήμα», οι δύο πλευρές δεν έχουν δώσει ακόμη σαφείς απαντήσεις και τις τελευταίες ημέρες προσπαθούν να καταλήξουν σε ένα κοινό κείμενο, που θα αποτελέσει το νέο μνημόνιο συναντίληψης για την επανεκκίνηση των έργων.
Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ο κ. Βιδάλης φέρεται να έχει συνολικά στη διάθεσή του περίπου 1 με 1,2 δισ. ευρώ από το ΕΣΠΑ, καθώς και ένα δάνειο ύψους 650 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Πηγές της ΕΤΕπ ωστόσο σημειώνουν ότι η έκδοσή του δεν έχει εγκριθεί.
Η «τρύπα» στη χρηματοδότηση οφείλεται στη ραγδαία μείωση της κυκλοφορίας.
Χαρακτηριστικά, όπως πληροφορείται «Το Βήμα», ακόμη και αν η Ολυμπία Οδός σταματήσει στην Πάτρα και το Δημόσιο δεν πάρει ούτε ένα ευρώ από τα διόδια, η πρόσθετη χρηματοδότηση φθάνει τα 600 εκατ. ευρώ. Ωστόσο οι όροι των συμβάσεων δένουν «χειροπόδαρα» το Δημόσιο, καθώς τυχόν καταγγελία θα στοίχιζε τουλάχιστον 900 εκατ. ευρώ.
Στο τμήμα Μαλιακός - Κλειδί, για να βγει το έργο, πρέπει να επεκταθεί η περίοδος κατασκευής, ενώ εφόσον δοθεί το «ΟΚ» από τις τράπεζες η Ιονία Οδός μπορεί να ξεκινήσει άμεσα εργασίες.
Για την αντιμετώπιση του κενού στελέχη των κοινοπραξιών θεωρούν ότι αδιάθετα χρήματα του ΕΣΠΑ, που δεν έχουν απορροφηθεί και θα χαθούν, μπορούν να δώσουν τη λύση.
Στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων, έχουν πέσει στο τραπέζι μια σειρά προτάσεις.
Μία είναι η συγχώνευση της Ιονίας Οδού και του Ε65, η οποία όμως προσκρούει σε νομικά εμπόδια. Μια άλλη πρόταση είναι το Δημόσιο να χορηγήσει μετατρέψιμο δάνειο στις παραχωρήσεις, μέσα από τα έσοδα των διοδίων, λύση που έχει απομακρυνθεί.
Πηγές των κοινοπραξιών διαπιστώνουν μια ανησυχητική στοχοποίηση του Ε65, την οποία «χρεώνουν» στο ενδεχόμενο «θυσίας» του έργου για τη διοχέτευση των εσόδων του στον Αυτοκινητόδρομο Αιγαίου, διά μέσου του κυκλοφοριακού φόρτου. Ωστόσο, σημειώνουν, τυχόν καταγγελία του Ε65 θα οδηγούσε στην καταβολή τουλάχιστον 700 εκατ. ευρώ από το Δημόσιο, ποσό που θα μπορούσε να φθάσει ακόμη και στο κατώφλι του 1 δισ. ευρώ.
Μάλιστα, τονίζουν, αν συνεκτιμηθεί ότι ήδη έχουν επενδυθεί περί τα 400 εκατ. ευρώ για το έργο, τυχόν διάλυσή του θα προκαλούσε απαξίωση αυτής της επένδυσης.
Λύση οι αμοιβαίες απώλειες
Σύμφωνα με τον πρώην γενικό γραμματέα Δημοσίων Εργων κ. Γιάννη Οικονομίδη, λύση μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από αμοιβαίες απώλειες. Ετσι προτείνει να υιοθετηθούν οι αρχές του πλαισίου συναντίληψης του Ιουνίου του 2011, να εξαιρεθεί εκείνο το τμήμα των εσόδων του Δημοσίου από τα διόδια που θα χρησιμοποιηθεί για τη διάσωση των έργων από το Μεσοπρόθεσμο, να υιοθετηθεί σαφής πολιτική διοδίων και να διασωθούν όλα τα έργα ανεξαιρέτως. Παράλληλα σημειώνει την ανάγκη για εξασφάλιση πόρων από το ΕΣΠΑ για τα τμήματα που θα προχωρήσουν ως δημόσια έργα και για ένα σαφές πλαίσιο διαπραγμάτευσης με βάση μια σειρά παραδοχές.
Τέτοιες είναι η αποτροπή της διάρρηξης των σχέσεων μεταξύ των εμπλεκομένων, η επίτευξη λύσης για κάθε σύμβαση ξεχωριστά, η χρησιμοποίηση εσόδων του Δημοσίου ως εντόκου δανείου ή αντί μετοχών, η επιβολή οροφής στην απόδοση του IRR και στο περιθώριο δανεισμού, ο καθορισμός περιορισμού του τεχνικού αντικειμένου και αλλαγών κάθε σύμβασης και η αξιολόγηση και αποδοχή των τεκμηριωμένων αιτημάτων αποζημίωσης των εταιρειών.
