Ο Νομπελίστας της Οικονομίας και χαρακτηριζόμενος ως επιστημονικός «πατέρας» ή «νονός» του ευρώ, Robert Mundell, προειδοποιεί για τους κινδύνους που συνεπάγεται η επικείμενη δημοσιονομική ένωση.
Την θέση του αυτή εξέφρασε o Καναδός Οικονομολόγος στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Οικονομικής Ένωσης (ΑΕΑ) που έλαβε χώρα στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια.
Όπως μεταδίδει η γερμανική εφημερίδα «Frankfurter Allgemeine Zeitung», ο Mundell συνέστησε με σαφήνεια στους Ευρωπαίους να μην προχωρήσουν στο βήμα της δημοσιονομικής ένωσης.
«Θα ήταν παράλογο να έχουν μια κεντρική ευρωπαϊκή Αρχή, η οποία ελέγχει όλους τους φόρους και τις δαπάνες των κρατών ή των ασθενέστερων εξ αυτών στην ευρωζώνη… Αυτή η μεταβίβαση αρμοδιοτήτων είναι υπερβολικά μεγάλη», ανέφερε σχετικά, προσθέτοντας ότι το λογικό βήμα για τους Ευρωπαίους θα ήταν να επιστρέψουν στην αφετηρία, δηλ. την απλή πειθαρχία των κρατών – μελών.
Ως επιχείρημα που στοιχειοθετεί αυτή την άποψη ο Καναδός νομπελίστας χρησιμοποίησε το ιστορικό προηγούμενο των ΗΠΑ, οι οποίες κατά την κρίση χρέους μετά το 1830 δεν έσπευσαν να οικοδομήσουν ομόσπονδο κράτος βασισμένο στην αδυναμία αποπληρωμής χρεών. Δέκα υπερχρεωμένες πολιτείες βρίσκονταν στη σημερινή κατάσταση της Ελλάδας. Δύο εξ αυτών αποπλήρωσαν τα δάνεια εν όλω σε ύστερη φάση, ενώ δύο άλλες δεν αναγνώρισαν καν τα χρέη τους. Οι υπόλοιπες προχώρησαν σε αναδιαρθρώσεις χρέους. Αυτή η αρχή, βάσει της οποίας η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν «καπελώνει» τις πολιτείες, αλλά και δεν τις προστατεύει από παρόμοιες κρίσεις, τηρείται έκτοτε απαρέγκλιτα.
Η κρίση είναι κρίση ελλείπουσας δημοσιονομικής πειθαρχίας
Στην αρνητική στάση του Robert Mundell απέναντι στη δημοσιονομική ένωση της Ευρώπης καθρεφτίζεται η φιλελεύθερη προσέγγισή του ως προς τη λειτουργία της αγοράς. Θεωρείται ως ο πατέρας της «Reagonomics», δηλ. της φιλελευθεροποίησης της οικονομίας και των φορολογικών ελαφρύνσεων υπό την προεδρία του Ronald Reagan κατά την δεκαετία του ’80. Παρόλα αυτά δεν θεωρεί δυνατή την πλήρη αποφυγή στην Ευρώπη των παρεμβάσεων με σκοπό την «διάσωση» κρατών – μελών. Πιστεύει ωστόσο, ότι οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να εισάγουν μια φόρμουλα, ως αντίβαρο προς τις «διασώσεις» και τα «πακέτα», βάσει της οποίας θα διανέμεται η κυριαρχία, χωρίς να μεταβιβάζεται σε τόσο μεγάλο βαθμό όσο με μια δημοσιονομική ένωση.
Το δημοσίευμα θυμίζει ότι ο Mundell στην αρχή της δεκαετίας του ’60 ανέπτυξε τη θεωρία του «ιδανικού οικονομικού χώρου», η οποία χρησιμοποιείται από επικριτές της ευρωζώνης. Παρόλα αυτά, ο ίδιος ο Καναδός Οικονομολόγος θεωρεί εαυτόν υποστηρικτή του κοινού νομίσματος. Τονίζει ότι η παρούσα κρίση δε συνιστά κρίση του ευρώ, αλλά ελλείπουσας δημοσιονομικής πειθαρχίας. Η ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση λειτούργησε αυτή καθεαυτή, κατά την άποψή του, πολύ καλά.
Παρών στο συνέδριο ήταν και ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Jean-Claude Trichet, ο οποίος διαφώνησε με τον Robert Mundell, τονίζοντας την ανάγκη μιας «κεντρικής» λύσης, με σκοπό την εν ανάγκη πειθάρχηση των κρατών. Αντί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να απειλεί τις χώρες με την επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση δημοσιονομικής απειθαρχίας, θα έπρεπε, κατά την άποψή του, να αναλαμβάνει για κάποιο ορισμένο χρονικό διάστημα την οικονομική και δημοσιονομική διακυβέρνησή της. Επισήμανε ακόμα, ότι τα κεφάλαια του μηχανισμού ESM είναι πιθανότατα ανεπαρκή.
Στο συνέδριο μίλησαν πολλοί ακόμα διαπρεπείς οικονομολόγοι, οι οποίοι εξέφρασαν αμφιβολίες για την πορεία της Ευρωπαϊκής Νομισματικής Ένωσης.
Ο Ronald McKinnon, ο οποίος εργάστηκε επίσης στη δεκαετία του ’60 πάνω στη θεωρία του «ιδανικού οικονομικού χώρου», θεωρεί ότι η κρίση στην Ευρώπη είναι στην πραγματικότητα κρίση υπερβολικών αξιώσεων σε κράτη που ζουν με ευημερία όπως η Ιταλία, αδυνατεί όμως να προβλέψει την εξέλιξή της.
Προβλέψεις επιχειρεί αντίθετα ο Οικονομολόγος του Χάρβαρντ, Kenneth Rogoff, ο οποίος προεξοφλεί και νέες «χρεοκοπίες» σαν της Ελλάδας.
Ο συνάδελφός του στο ίδιο διάσημο πανεπιστήμιο, Martin Feldstein, χαρακτήρισε την διαγραφή χρέους και την τραπεζική βοήθεια για την Ελλάδα ως μια μικρή μόνο ενόχληση για τη Γερμανία, παρατήρησε όμως ότι η οικονομική δραστηριότητα της Ισπανίας και της Ιταλίας είναι αθροιστικά μεγαλύτερη από την δική της. Τέλος, προειδοποίησε ότι η ετοιμότητα των αγορών να δανείζουν χώρες σαν τη Γαλλία με το συγκριτικά χαμηλό χρέος του 80%, μπορεί «σύντομα να διορθωθεί».
Πηγή: ysterografa.gr