Μύθος αποδεικνύεται ότι είναι η γενική παραδοχή ότι οκτώ ώρες συνεχόμενου ύπνου τη νύχτα είναι κάτι το φυσιολογικό για το ανθρώπινο είδος!
Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες και ιστορικές μελέτες που δημοσιεύονται τα τελευταία περίπου 20 χρόνια, οι άνθρωποι δεν ρύθμιζαν πάντα την ημέρα τους έτσι ώστε να κοιμούνται 8 ώρες συνεχόμενα, αλλά αντιθέτως κοιμούνταν δύο τετράωρα.
Η πρώτη τέτοια έρευνα, σύμφωνα με την ηλεκτρονική έκδοση του περιοδικού του BBC, έγινε το 1990 από τον ψυχίατρο Τόμας Βερ, ο οποίος κατά τη διάρκεια ενός πειράματός του για τα μοτίβα ύπνου άφησε επί έναν μήνα τους συμμετέχοντες στο σκοτάδι για 14 ώρες τη μέρα.
Μετά τρεις εβδομάδες παρατηρήθηκε ότι το μοτίβο ύπνου των συμμετεχόντων άλλαξε σε δύο τετράωρα, τα οποία είχαν διαφορά μεταξύ τους μίας ή δύο ωρών. Δηλαδή οι άνθρωποι ξυπνούσαν μετά 4 ώρες ύπνου, παρέμεναν ξύπνιοι για περίπου 2 ώρες και μετά ξανακοιμούνταν για άλλες 4 ώρες.
Εξίσου σημαντική είναι, όμως, η ιστορική μελέτη που έκανε ο Αμερικανός καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Πολιτείας της Βιρτζίνια Ρότζερ Ικιρτς, πάνω στην οποία βασίστηκε το βιβλίο του «At day's close: Night in times past» (σ.σ.: «Στο κλείσιμο της ημέρας: Η νύχτα κατά το παρελθόν»).
Σύμφωνα με τον Ικιρτς, υπάρχει πλήθος αναφορών σε προσωπικά ημερολόγια, αρχεία δικαστηρίων, βιβλία ιατρικής, πηγές και ανθρωπολογικές έρευνες όπου γίνεται σαφής αναφορά στο γεγονός ότι το μοτίβο ύπνου του ανθρώπινου είδους είναι δύο τετράωρα με 2 ώρες δραστηριότητας ανάμεσά τους. Μάλιστα όπως τονίζει ο ίδιος σε δήλωσή του στο BBC, «σημαντικός είναι ο τρόπος με τον οποίο γίνονται οι αναφορές, ο οποίος είναι σαν να πρόκειται για μια γενική παραδοχή».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η παρατήρηση του Ικιρτς, ότι οι αναφορές για τις δύο περιόδους ύπνου αρχίζουν να μειώνονται από τον 17ο αιώνα μ.Χ. Η κοινωνική κατασκευή του οκτάωρου συνεχόμενου ύπνου ξεκινάει μεταξύ των ανώτερων κοινωνικών στρωμάτων της Βόρειας Ευρώπης περίπου εκείνη την εποχή και μέσα στα επόμενα 200 χρόνια έχει επικρατήσει σε όλες τις δυτικές κοινωνίες.
Κοινωνικές διεργασίες
Πώς άλλαξε το μοντέλο του ύπνου
Για την αλλαγή των μοτίβων του ύπνου, σύμφωνα με τον Ιρκιτς, τρεις ήταν οι καθοριστικής σημασίας εξελίξεις από τον 17ο αιώνα μέχρι σήμερα: η φωταγώγηση των δρόμων, οι κοινωνικές διεργασίες της Μεταρρύθμισης και της Αντιμεταρρύθμισης και φυσικά η Βιομηχανική Επανάσταση και ο ρυθμός που αυτή επέβαλε.
Μάλιστα υπάρχουν αναφορές ότι κάποιοι γιατροί του 19ου αιώνα πίεζαν τους γονείς να μην επιτρέπουν στα παιδιά τους να κοιμούνται σε δύο δόσεις τη νύχτα.
Η αλλαγή αυτή στο μοτίβο του ύπνου όμως, όπως ανέφεραν ειδικοί στο BBC, ίσως είναι η αιτία για μια σειρά από διαταραχές ύπνου και ψυχολογικές διαταραχές που έχουν πλέον αυξηθεί δραματικά.
Σύμφωνα με τον Ράσελ Φόστερ, καθηγητή νευροεπιστημών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, «πάνω από το 30% των ιατρικών περιστατικών με τα οποία ασχολείται η ιατρική σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με τον ύπνο.
